نرخ رسمی ارز: به نرخ ثابت و رسمی ارز بر حسب طلا و دلار ایالات متحده آمریکا که به صندوق بین الملل پول اعلام می شود نرخ رسمی ارز گفته می شود.
نرخ شناور ارز : هرگاه ارزش پول کشورها تحت تاثیر نیروهای بازاربین المللی نسبت به یکدیگر نوسان کنند، نرخ برابری را شناور نام ارز اعلام نشده در کشوری که ورود و خروج ارز تحت کنترل نظام بانکی است، هر گاه ورود ارز بدون اعلام به نظام بانکی و در نتیجه بدون ثبت شدن صورت گیرد آن را ارز اعلام نشده گویند. آشکار است که این نوع ارز از طریق مکانیسم بانکی قابل انتقال نیست و معمولاً دارنده ی آن قابل تعقیب خواهد بود. بر این اساس، نرخ ارز اعلام نشده در بازار پایین تر از نرخ ارز آزاد قرار می گیرد و این اختلاف نرخ معمولاً برابر تبدیل هزینه ی قانونی نرخ ارز اعلام نشده به ارز اعلام شده است.
ارز اکو : منظور از ارز اکو دلار آمریکا است که به عنوان واحد پول محاسباتی در نگهداری حساب معاملات تهاتری بین اعضای اکو مورد استفاده قرار می گیرد. ارز بازرگانی : ارز بازرگانی به ارزی گفته می شود که از منابع تجاری عاید شود یا به مصارف تجاری برسد. بدینسان ارز بازرگانی همه ی درآمدها و مصارف در زمینه صادرات و واردات کالاها را در بر می گیرد. مبادلات ارز بازرگانی معمولاً با اعتبار اسنادی، برات خارجی، برات اسنادی و… انجام می شود.
ارز غیر بازرگانی : منظور از ارز غیربازرگانی ارزی است که از منابع -غیر تجاری عاید شود یا به مصارف غیرتجاری برسد. بدینسان ارز غیربازرگانی تمامی درآمدها و مصارف در زمینه ی جهانگردی، ارائه خدمات علمی و فرهنگی، سفارتخانه ها، آموزش دانشجویان، معالجه بیماران و … را در برمی گیرد. در سال ۱۳۵۲ در اثر ازدیاد چشمگیر درآمد نفت ایران، دولت وقت، از راه ایجاد بازار ارز غیربازرگانی اقدام به رفع محدودیتهای ارزی و لذا ایجاد یک بازار آزاد کرد. در عمل این بازار محملی شد برای فرار سرمایه از کشور. از دی ماه ۱۳۵۲ تا زمان برچیده شدن این بازار در آبان ماه سال ۱۳۵۷، قسمت اعظم ارزهای حاصل از صادرات غیرنفتی، که منبع اصلی بازار مزبور بود، و نیز هفت میلیارد دلاری که بانک مرکزی ایران به این بازار سرازیر کرد صرف فرار سرمایه از کشور شد.
ارز بازی : خرید وفروش همزمان ارز در دو یا چند بازار که قیمت ارز در آنها متفاوت باشد را ارز بازی می گویند. این معاملات سریع موجب تحصیل سود شده و در اثر تکرار آن، اختلاف قیمت ها رو به کاهش نهاده یا از میان می رود.
ارز پشتوانه : ارزی که به عنوان پشتوانه اسکناس یا مسکوک منتشر شده در حساب پشتوانه بانک مرکزی کشور نگهداری می شود را در اصطلاح ارز پشتوانه می نامند. در ایران، طبق قانون، از سال ۱۳۲۱ ارز در کنار طلا و نقره و جواهرات سلطنتی، جزو اقلام پشتوانه ریال قرار گرفت و سهمی از موجودی ارزی کشور را به خود اختصاص داد. به طور مثال، در پایان سال ۱۳۵۶ ذخایر ارزی بانک مرکزی تقریباً معادل ۸۲۴ میلیارد ریال برآورد شد که از این میزان ۳۲۰ میلیارد ریال( ۳۸/۸ درصد ) در حساب پشتوانه مسدود شده بود.
ارز دولتی: در یک نظام چند نرخی ارز ارز دولتی به ارزی گفته می شود که به نرخ رسمی دولتی، که معمولاً نازلترین نرخ های موجود است، صرف مصارف معینی شود. این مصارف معمولاً از سوی دولتها ضروری و حائز اولویت اعلام می شوند. در ایران پس از انقلاب به دلایل مختلف، اختلاف نرخ ارز دولتی با سایر نرخها دائماً رو به ازدیاد بوده و هر زمان به مصارف محدودتری اختصاص یافته است. از جمله ی این مصارف عبارتند از: تحصیل دانشجویان در خارج کشور، سفر ماموران دولتی به خارج، بیمارانی که ضرورت معالجه آنها در خارج وجود دارد، کالاهای وارداتی دولتی و برخی واردات بخش خصوصی.